اصول تغذیه دختران در سنین بلوغ   
 
دوره نوجوانی و اصول تغذیه صحیح دختران در سنین بلوغ، یکی از مهم ترین دغدغه ها در طـول زنـدگی انسـانی آنها است. در همیـن دوره است که جهش رشد رخ می دهد و باعث به وجود آمدن نیازهای تغذیه ای ویژه ای برای آنها می شود.
  دختران در ایـن سن اغلب، حساس، زود رنج، منزوی و گوشه گیر می شوند. دوست دارند که از طرف اطرافیان خود، بیشتر مورد احتـرام قـرار گیرنـد و آنها را در امور مربوط به خانواده بیشتر دخالت دهند. همه این موارد بر تغذیه آنها اثر می گذارد و دریافت غذائی آنها را تغییر می دهد.
        ویژگی های رژیم غذایی مناسب
      دختران در سنین رسیدن به بلوغ باید یاد بگیرند که:  
الف – در مسائلی که به آنها مربوط نمی شود دخالت نکنند و در مسائل مربوط به خودشان نیـز تفکر کنند. منطقی تصمیم بگیرند و حرص و جوش نخورند.  
ب – در همه امور تغذیه ای، تحصیلی و زندگی خود برنامه ریزی داشته باشند. صـبحانه، ناهـار و شام خود را هر روز در ساعت معینی میل کننـد و بـرای غـذا خـوردن نیـز زمـان لازم را در نظـر بگیرند. ربع ساعت برای صبحانه و نیم ساعت برای ناهار و شام، حداقل زمانی است که باید برای غذا خوردن در نظر بگیرند. در هنگام غذا خوردن عجله نداشته باشند.  
ج – دختران در این سن باید وزن متعادلی داشته باشند. ساده تـرین فرمـول بـرای وزن متعـادل دختران بالغ این است که طول قد خود را منهای عدد (۱۰۵) نماینـد. یعنـی اگـر قـد دختـری در ایـن سنین ۱۵۹ سانتی متر است، وزن مطلوب او ۵۴ کیلوگرم است.  
      وزن مورد اشاره نبایـد بـیش از ۴ کیلـو از ایـن مقـدار بیشـتر یـا کمتـر نوسان داشته باشـد. وزن چنـین دختـری در محدوده (۵۰ تـا ۵۸ ) کیلـوگـرم خـوب اسـت، امـا اگـر خـارج از ایـن محـدوده باشـد، بایـد بـا متخصص تغذیه مشورت نماید.  
د – دختران بالغ باید بدانند که وزن بیش از حد مطلوب، به سلامتی و زیبائی آنها لطمه می زند. از سوی دیگر فرد لاغر، آمادگی پذیرش کار و مسئولیت ندارد.  
ه – دختران باید از ذخیره بدنی خود از نظر میزان کلسیم، ویتامین D، ویتامین A و آهن، به واسطه چک آپ و آزمـایش خون و ادرار منظم آگاه باشند و قبل از ازدواج، این ذخایر را با تغذیه لازم و کافی، با تحرک و ورزش به حد مطلوب برسانند.
و – مسئولین امور عقد ازدواج، باید ذخیره بدنی مواد مغذیِ ذکر شده را در برگه آزمایش های قبـل از ازدواج قید کنند و دخترانی را که ذخیره بدنی کمی دارند، برای دریافت مشـاوره بـه متخصصـین تغذیـه ارجاع دهند. 

     در سنین نزدیک به بلوغ، نیاز دخترها به برخی از مواد غذائی خاص، مانند آهن و کلسیم به علـت شـرایط خاص فیزیولوژیک زمان بلوغ بیشتر می شود. میزان توصیه شده کلسیم، به علت شرایط خاص زمان بلوغ ( قاعدگی ) برای این دوران ۱۰۰۰ تا ۱۲۰۰ میلی گرم در روز است که با توجه به نیاز آنها برای رشد استخوانی در این سن، توصیه می شود.
   دختران در این دوره باید منابع ویتـامین هـای D و C را بیشتر دریافت کنند. توجه به دریافت ویتامین A، اسید فولیک ( ۴۰۰ میکروگرم در روز ) نمک و روی ( زینک سولفات ) نیز ضروری اسـت.
   مهم اسـت کـه دختـران در مـورد تغییـرات فیزیولـوژیک خود ( مخصوص افراد مؤنث ) که در سنین ۱۱ تا ۱۵ سالگی ایجاد می شود ( بلـوغ جنسـی ) مطالعـه کننـد و بیشتر بدانند. دختران در نزدیک سن بلوغ ( یعنی دو سال مانده به سن قاعدگی ماهیانه ) تا ۲ سال بعد از اولین قاعدگی، باید مسائل تغذیه ای به شرح زیر را رعایت کنند:
الف ـ روزانه باید حداقل:
۴ واحد از گروه جانشین های گوشت
۴ واحـد از گـروه لبنیـات
۴ واحـد میوه ( ۲ واحد باید از مرکبات باشد )
یک واحد سبزی و سالاد
مصرف کنند و به اندازه انـرژی مـورد نیاز، از گروه نان کامل سبوس دار و حبوبات استفاده نمایند. 
ب ـ باید حداقل سه وعده غذا در روز بخورند. بهتر است میان وعده ها را هم رعایت کنند، یعنـی جمعا پنج وعده  غذا مصرف نمایند.  
ج ـ باید از زیاد خوردن تنقلات و غذاهای زیاد شور یا زیـاد شـیرین، پرهیـز کننـد. بـه خصـوص مصرف تمر هندی، لواشک و ترشی ها را به حداقل برسانند. 
بهترین برنامه غذائی متناسب با سن، شرایط و اقتصاد خانواده را از مربیان تغذیه مطالبه نمایند و با نادیده گرفتن لغزش دیگران، اعصاب، جسم و جان خود و خانواده را آسوده نگه دارند
 مطالعه مقاله “ویژگی های مهم یک رژیم غذائی مناسباکیدا توصیه می شود   

      شرکت در فعالیت های نشاط آور مثل: ورزش های دسته جمعی، کوه نوردی و یا پیک نیک هـای مناسب
– هم جذب غذا را در دخترها افزایش می دهد
– هم روحیه نشاط و مسـئولیت پـذیری را در آنها تقویت می نماید.
      نرمش و ورزش منظم، ذخیره توده بدنی دخترها را افزایش می دهد و بدن شان را برای پذیرش وظایف مادری آماده می سازد.

   مهم ترین مراقبت های بهداشتی توصیه شده عبارتند از:
الف – بهداشت لباس زیر: در سنین حوالی بلوغ، رعایت بهداشت لباس زیر، برای پسـران و دختـران بسیار ضروری است.  
ب – بهداشت مو، پوست و ناخن: رسیدگی نکردن به بهداشت مو، پوست و ناخن، دختران را بـرای ابتلا به بیماری های پوستی و عفونی مستعد می نماید.  
ج – بهداشت دهان و دندان: دندان ها مهم ترین ابزار آماده سازی غذا بـرای هضـم هسـتند. اگـر پوسیده یا حذف شوند، با هیچ قیمتی نمی توان مثل آنها را دوباره در دهان جای داد.
   دو ردیـف مروارید خدادادی در دهان انسان، از قیمتی ترین دارائی او اسـت. ضـروری است که بهداشت دهان و دندان را از کودکی به فرزندان آموزش داد و مرتباً از آنها خواست کـه مواظب دهان و دندان خود باشند.